brief aan het Leven

Amsterdam, 5-7-2020

 

Lief Leven,

 

Tijd om je te schrijven. Als onderzoekster van het Leven in het leven is het tijd om te reflecteren op mijn Muzisch onderzoek. Ik zet het even voor je op een rijtje:

 

Startvraag

Hoe kun je d.m.v. 'kleine ingrepen' en 'onderzoek in de buurt, op school, op het bedrijf' daadwerkelijk bijdragen aan schoner en levenskrachtiger water?

Doel

Betrokkenen uitnodigen om met mij te reflecteren, nieuwe stappen te ontwerpen, ze uit te proberen, inzicht te delen en opnieuw uit te proberen.

Hoe

Hiervoor wil ik creatieve middelen als filmpjes, verhalen, verklanken, noem maar op, gebruiken en weer delen op de onderzoeksplek om anderen te interesseren en betrekken.

Subvragen

◦ Hoe kan ik stem, podium geven aan datgene wat zich (nog) niet in woord kan uitdrukken, maar wel waarneembaar is?
◦ Hoe kan ik de transformatie, die gevraagd wordt om fundamentele, duurzame sociale verandering teweeg te brengen, ondersteunen?
◦ Hoe kunnen de principes in de Michael Chekhov acteertechniek en clownerie hier een bijdrage aan leveren?
◦ Hoe kan deze aanpak bijdragen aan maatschappelijke, fundamentele vraagstukken zoals: 'Niet zichtbare vervuiling van water, lucht, aarde, vuur en onze planeet, creëren van ‘co-creatieve ensembles/gemeenschappen’ '.

 

Terugkijkend is er in het afgelopen jaar een hoop gebeurd. Ik neem je mee en vraag gerust als je me niet kan volgen.

 

Ad. Startvraag: De startvraag is verruimd.

Hoe kun je d.m.v. 'kleine ingrepen' en 'onderzoek in de buurt, op school, op het bedrijf' daadwerkelijk bijdragen aan een schoner en levenskrachtiger natuurlijk geheel (samenspel van aarde, water, lucht, vuur)?

 

Het inzicht dat al mijn sociale natuurprojecten en -experimenten vanaf 2015 t/m de presentatie en afwikkeling van de voorstelling over water in januari/februari 2020, geen doelen op zich zijn, maar stappen en manifestaties van onderdelen van mijn initiële onderzoek: ‘Wat, wie zijn de vier elementen?’ en ‘Hoe kan ik bijdragen aan al wat Leeft op de planeet?’. Het niet doorgaan van de voorstelling is een schok, een inzicht dat me doet beseffen dat mijn initiële intentie van veel grotere, wijdere, diepere, fundamentelere omvang is dan ik zelf door heb. Ik ben ontdaan dat ik dat echt niet meer weet. Deze ontdekking delen in de werkplaats en er bij te blijven is de doorgang. Mijn publiekelijke falen.

 

Ik heb afgelopen jaren bij ieder experiment gedacht: dit is het!

En steeds weer stopt het om verschillende redenen. Ik blijk ‘over and over again’ te moeten loslaten, mijn verwachting, mijn beeld, mijn zeker weten, mijn hoop, mijn ‘beperkte’ kijk op wat het kan worden. Al die mogelijkheden die ik voor me zie. De vormen waarin het zich kan manifesteren. Keer op keer word ik opnieuw uitgedaagd om de moed vinden om door te gaan. Schijnbaar mislukt, wanneer ik er mijn persoonlijke gevoel en oordeel op loslaat.

Hoe vaak spreek ik je aan, lief Leven en heb ik moeite je antwoorden te verstaan. Misschien niet zozeer te verstaan als wel moeite om het antwoord in de juiste context te plaatsen.

De intentie is steeds dezelfde gebleven, maar ik verwar de vorm met de essentie.

 

Gelukkig heb ik ook houvast. Ik ben getraind en train ik ook anderen in de Michael Chekhov acteertechniek, de clownerie en in de relatie tussen waarnemen, realiteit, context en het geheel. Nou mijn dierbare vriend, dat kan ik daar oefenen!

Welke psycho-fysieke verbanden zijn er, welke beelden, welke innerlijke gebaren en intenties, wie speelt welke rol, welke archetypes spelen mee en bovenal: waar ontstaan de mogelijkheden om vanuit de Creative Individuality zoals Michael Chekhov het noemt, te werken? Vanuit mijzelf als speler in dit drama en als ensemble met degenen met wie ik keer op keer in een nieuwe scene terecht kom.

Fascinerend. En uitdagend. Ik word tot op het bot uitgedaagd om de onderliggende patronen te herkennen en het onzichtbare zichtbaar en bewust te maken. Om de kleine held achter me te laten en in volle glorie mens te worden, te zijn.

Daarbij voortdurend mijn clownsperspectief in te zetten. De irrationaliteit, a-logica en met humor de situatie omarmen. Ja blijven zeggen tegen wat er is, incasseren, vertrouwen op het niet-weten en de nieuwe impuls.

En verdomd, lief Leven, het klopt. Het werkt! Niet alleen on stage, maar ook off stage. Mijn subvraag Hoe kunnen de principes in de Michael Chekhov acteertechniek en clownerie hier een bijdrage aan leveren? begint nu op een nog wezenlijker niveau me eigen te worden. Het is een levensprincipe! Mijn liefde voor beide wordt nog rijker.

Ik geloof dat ik lol begin te krijgen in het op ieder moment hanteren van de principes zoals:

 

Werkregel 1: obstakels omvormen tot werkmateriaal, omgaan met niet-weten, emoties & gevoelens benaderen als waarnemingen van een nieuwe waardebepaling of als het vinden van een nieuwe verhouding tot het onderwerp.

Met andere woorden ‘waardeloos’ in de zin van geen waarde hechten aan waarnemen.

Ik weet dat ik ‘voelen’ als ‘ruimtelijke’ waarnemingsinformatie aan het oefenen ben. Emotionele fasering als graadmeter van de gevoelsinformatieverwerking gebruiken.

Objectief zijn in het subjectieve gebied d.m.v. het (h)erkenning van het subjectieve standpunt.

Dat betekent: door de stappen heen gaan van niet persoonlijk maken (op jezelf betrekken), niet dramatiseren, niet vergelijken, tot je een nieuwe open verhouding vindt en bij gaat dragen aan het open houden van de ruimte ten dienste van het geheel.

M.a.w. me opnieuw en opnieuw verbinden met jou, het Leven, Mijn Leven.

 

Terwijl ik dit schrijf, bevind ik mij in een nieuwe golf van bewustwording en inzichten. Misschien gaat mijn huidige project Natuurlijk Verbinden en mijn ongelooflijke gefocuste inspanning om aanvragen te doen bij subsidienten, ook nog wel ter ziele. Als dat gebeurt, ga ik schaterlachen. Want dan heb ik wel ongeveer alles gedaan wat ik alleen, in mijn eentje, vanuit mijn drive heb kunnen doen.

 

Dus dat brengt me bij de vraag:

Ben ik bij de essentie, bij het fundament van mijn vraag, van mijn initiële project? Oftewel ben ik de diepgaande, grondige onderzoeksfase voorbij en kan ik nu letterlijk met de inzichten gaan spelen en kunnen zij vrucht gaan dragen?

Kan ik woorden geven aan dat wat ik ‘wist’, intuïtief aanvoel, maar wat te groot en al omvattend is om in woorden om te zetten? Kan ik dat nu in simpele(re) woorden, d.m.v. kleine ingrepen in een soort van eenvoud met anderen ‘doen’?

 

Dan gebeurt het. Het is of de duvel er mee speelt. Het geschiedde in die dagen………. Van de 4 aanvragen 3 afgewezen. Nog 1 te gaan.

Tegelijkertijd dienen zich door de coronatijd nieuwe onverwachte mogelijkheden aan. CentrumBegroot is uitgesteld. Er kan alsnog een project ingediend worden. Ik grijp mijn kans en ben zojuist als haalbaar bestempeld en mag voor de eindronde.

Ook hier: niet mijn vorm of stappenplan, maar jouw vorm en stappenplan volgen lief Leven. Ik ben iets wezenlijks op het spoor. Niet zozeer theoretisch, want op die manier weet ik het allang. Maar door de ervaring heen. Door de dagelijkse bergen en dalen heen.

 

Het onderzoek bij Musework helpt me mijn eigen proces te kaderen en te delen. Ik besef hoe vol ik zit sinds het begin. Alles nog in en door elkaar. Paul geeft het mooi terug in de eerste bijeenkomst: ik weet vanbinnen precies hoe en wat. Nu nog de woorden en de plaatsing en de timing. Van binnen naar buiten. Zoals een zaadje de blauwdruk van de boom en de daaruit voortkomende zaden en bossen in zich draagt.

Charlotte geeft steeds terug: doe het helemaal op je eigen manier, het is er voor jou! Ongehoord in de oren van deze vrouw. Zelfzuchtig en egoïstisch gedrag. Tot ik mijn eigen regels weer ga toepassen en ik een nieuw inzicht krijg aan de hand van een ander moment bij Musework: Bart spreekt over stem geven aan alles en Ruud draait de logica om. Die slaan in als een bom. Dat is wat ik aldoor doe, alleen ik wist nog niet dat het dat is wat ik doe: zichtbaar en hoorbaar maken dat wat onzichtbaar en onhoorbaar is.

BINGO! Mijn subvraag Hoe kan ik stem, podium geven aan datgene wat zich (nog) niet in woord kan uitdrukken, maar wel waarneembaar is? beantwoordt!

 

Dit heeft overigens ook nog een ander effect, Leven. Ik begin jouw stem te herkennen en ga het als een werkelijk horen en verstaan toelaten.

En…..dan valt een ander puzzelstukje op zijn plek. Mijn subvraag Hoe kan ik de transformatie, die gevraagd wordt om fundamentele, duurzame sociale verandering teweeg te brengen, ondersteunen? In mijn Chekhov les aan acteurs wordt me dat op een nieuwe manier duidelijk. Dat beelden, overtuigingen etc. transformatie in de weg kan zitten, is me allang duidelijk, maar hoe je in een les, daadwerkelijk transformatie kan trainen, laat Frank B. me zien en kunnen we met elkaar benoemen in de nabespreking: zowel acteur als karakter oftewel rol, moeten op het moment van transformatie alles loslaten en niet meer en minder zijn, dan wie ze zijn. Geen franje, geen mooipraterij, maar liefdevolle, oprechte bereidheid en interesse in de ander.

Zo kinderlijk eenvoudig, zo simpel, dat het diep raakt. En dat je er zomaar aan voorbij loopt.

Mooi, Leven, om dat te ontdekken en te kunnen trainen, zo simpel te kunnen faciliteren, benoemen en stem geven.

Three down, one to go!

.

De laatste subvraag Hoe kan deze aanpak bijdragen aan maatschappelijke, fundamentele vraagstukken zoals: 'Niet zichtbare vervuiling van water, lucht, aarde, vuur en onze planeet, creëren van ‘co-creatieve ensembles/gemeenschappen’? lijkt door de corona lockdown een op een onverwacht schoteltje te zijn aangedragen.

Doordat alles stilvalt, wordt de vermindering van de vervuiling zichtbaar én ervaarbaar. Evenals de link naar ons gedrag. Alles wordt bovendien uit de kast gehaald om elkaar te helpen. Financieel, sociaal. Wordt co-creatie het nieuwe normaal? Blijvend of niet, als mensheid doen we een ervaring op in het horizontaal samenwerken.

Ook in mij verschuift iets. Wanneer de internationale Chekhov conferentie in Connecticut in de VS niet door kan gaan en online gaat, hebben we plotseling over de 100 deelnemers in de bijeenkomsten van letterlijk over de hele wereld. Ik besluit mijn fundamentele transformatie vragen in 1 uur en 15 minuten tot onderwerp van mijn zoombijeenkomst te maken. In As if gaan we de realiteit met verbeeldingskracht te lijf. En draaien we de logica en het podium om. De wereld als podium en wij als karakters die door een fundamentele verandering heen gaan. Iedere deelnemer gaat door de hel en vindt daarvanuit dat unieke wat hij/of zij kan bijdragen.

Het is ongelooflijk simpel en ontroerend. Binnen 1 uur en 15 minuten wordt dat waar geen woorden voor waren, gedeeld en gezegd.

In de clownsessie 2 dagen later, spat het Leven van de schermen. 105 mensen van over de hele wereld ontdekken vanuit plezier en totale ongein, nieuwe ingangen tot spelen en grenzen verleggen. De elementen helpen beperkingen te slechten en het innerlijk vuur te ontsteken. Ik realiseer me dat de vervuiling van de elementen aarde, water, lucht en vuur ook in mij, in ons aangepakt dient te worden. Ook dit geeft me een nieuw perspectief.

       

Lief Leven, DANK!

Ik weet dat je me steeds gesteund hebt. Ik ben er echt dankbaar voor.

Hoewel ik nog steeds zeeeeer lang van stof ben, ben ik door het Muzische onderzoek toch iets korter van stof geworden. De muzische aanpak heeft me goed gedaan en Anouk en Bart, Peter en Hanke, Annemiek en Patrick en Daan en Marjolijn en de onderzoeksgroep van de kunstenaars hebben me een plek geboden waarin ik mocht zijn wie en hoe ik op dat moment was. Die ruimte bieden aan de ander waarin je daadwerkelijk welkom bent, maakt actief en nodigt uit tot creativiteit. En lief Leven, dat brengt nieuw Leven!

 

Met heel mijn hart,

Veel liefs, Marjolein