Niet dat dan alles zomaar beter wordt. Laten we ook waken voor de valkuil van het geloof in maakbaarheid. We zullen hoe goed we ook ons beste doen ook moeten leren het uit te houden in dat wat niet lukt, wat kapot gaat en verloren is. Hernieuwd ontwikkelen wat in het oude Griekenland het tragisch besef was. Daar kunnen kunst en kunstzinnigheid vorm aan geven: constructief bij de pakken neerzitten. 

Kunstzinnigheid kan bijdragen aan generatief werken. Als tegenhanger van oplossingsgericht werken. Meerder mogelijkheden scheppen. Variaties maken. Meerstemmigheid laten bestaan op zichzelf.

Improviseren komt in het gewone werk pas aan de orde als er iets misloopt. ‘Door te improviseren konden we erger voorkomen’.  Kunstzinnigheid helpt om een nieuw begrip van improviseren te ontwikkelen: als een manier van expressie, om het toeval toe te laten, als onderzoek naar het nieuwe en andere.    

Aan het kunstzinnige is het esthetische verbonden. Iets moois maken, of iets dat schokt doordat het lelijk is met alle gradaties daartussen. Het is niet gericht op direct nut, of op een ethisch besef wat goed of fout is, maar realiseert daarentegen wel zoiets als een waarheid van zichzelf. Een kunstwerk neemt een eigen ruimte in. Je kan er niet om heen. Het is er. Dat brengt ons, de mensen die zich ertoe verhouden, in gemeenschappelijkheid bijeen. Het heeft een sociale werking inclusief de mogelijkheid er anders over te denken dan de ander.

Als je in het werk iets maakt, een brief, een email, een rapport, een vergaderopzet, een lesvoorbereiding, een verslag of wat dan ook wen je dan eens de extra blik van de kunstzinnigheid aan: is het mooi? Hoe zou je het ook kunnen maken? Welke woorden en beelden gebruik je?