Een collectie van dragende citaten

Gezamenlijk teksten lezen om er samen betekenis aan te geven kennen we in Nederland niet als een onderwijspraktijk of traditie. Ik heb dit gezamenlijke core text reading zelf leren kennen in de context van liberal artsonderwijs. Core text reading vindt vaak plaats in zogenaamde thematisch vormgegeven core curriculain liberal arts colleges in de VS, Europa en her en der in de wereld. In deze core curricula leren jong volwassenen aan de hand van core texts de ‘klassieke’ of juist meer moderne filosofie en wereldliteratuur kennen; ze krijgen een brede introductie in zowel de geesteswetenschappen, de bèta wetenschappen, als de sociale wetenschappen; ze krijgen een diepgaande onderdompeling in ‘civic engagement’, wat ik maar vertaal als tal van interdisciplinaire benaderingen van (wereld)burgerschap. Vaak worden keuzes gemaakt binnen core curricula waar de zwaartepunten in het programma komen te liggen. Welke keuzes dan ook maar worden gemaakt, deze studenten leren zich in elk geval sámen te verhouden tot teksten over wat het betekent om mens te zijn, in een gemeenschappelijke leeromgeving; ze leren elkaar diepgaande vragen te stellen; en ze leren eigen levenservaringen in te brengen, die worden opgeroepen door wat men leest.

Tijdens de afgelopen tweedaagse hadden we een tafel vol literatuur en filosofie ingericht. Vervolgens vonden bijna onopgemerkt enkele grappige verschuivinkjes plaats: zo schoven de vrouwelijke auteurs op naar de voorste rij (waar dan ook genoeg ruimte was voor meteen maar allemaal L); de ouden van dagen, Aristoteles en zo, verplaatsten zich meer naar achter. We pakten allemaal een van de werken die er lagen, en kozen een kort citaat uit dat aansprak. Dit lazen we voor aan iemand anders in de werkplaats en we spraken er even samen over.

Dit als vingeroefening voor wat we gedurende de rest van het jaar graag samen zouden willen opbouwen binnen de werkplaats Muzisch Onderzoek: een collectie (of bloemlezing) van dragende citaten waar we ook gezamenlijk in kunnen lezen en mee kunnen werken. Daarbij willen we graag elk dragend citaat vergezeld laten gaan van een persoonlijke leeswijzer, waarin je als inbrenger de lezer/toehoorder aan de hand neemt en het door jou gekozen citaat voor hem of haar muzisch doet oplichten: wat roept deze tekst bij jou op? Waarom heb je deze gekozen? Wat zegt dit citaat volgens jou over de ervaring van het mens-zijn? Waar raakt dit ervaringen uit jouw eigen leven? Vertel hier iets over en geef de tekst als het ware een muzische, zoals je dat zo mooi zegt in het Duits, Sitz im Leben. Je deelt dus jouw dragende citaat, en maakt dit op jouw eigen muzische manier toegankelijk voor ons allemaal (onderscheidend verbinden).