'Wat een zaligheid om jou in alle rust te zien werken' zegt een deelnemer die daarna vervolgt met een verhaal over zijn eigen hectische baan. 'Ik zou willen dat ik niet steeds brandjes hoef te blussen om projecten naar wens te laten verlopen' meldt hij. 'Het zet me aan het denken over vrijheid en of ik misschien meer ruimte zou moeten inbouwen in mijn werkdagen.'

Iemand anders begint een verhaal over zijn vrouw die ook kunstenaar is. Een derde cursist schetst hoe saai de training over informatieveiligheid is en dat haar passie eigenlijk ergens anders ligt. Dan volgt de suggestie van iemand anders om meer wit in het beeld op te nemen. Marisa wordt er verlegen van. Haar onaffe werk roept allerlei verhalen op bij de toeschouwers. Is dat wat kunst doet?

Met een van de passanten raken we in gesprek over hoe we als mens kijken. Door welke bril kijk jij? Een enthousiaste jongeman vertelt ons dat het fijn is dat Marisa met haar kunstwerk aan de slag is terwijl hij in een training zit. Ogenschijnlijk heeft de aanwezigheid van het de kunstenaar en het kunstwerk geen verband met de inhoud van zijn training. 'Maar', vertelt hij, 'ik word me bewust van het andere perspectief dat ik kan aannemen als ik over mijn eigen situatie nadenk. Dat komt doordat jij hier aan het werk bent. Je vertelde me over wat je schildert en dat je gebruik maakt van wat hier is - zon en schaduw, blad en boom. Het is voor mij betekenisvol dat je hier op het terrein bent'.

Op de vraag of hij had gewenst dat de trainer er in zijn training iets mee had gedaan, schudt hij ontkennend zijn hoofd. 'Nee, ik vind het heel fijn dat ik helemaal zelf mag bepalen wat dit voor mij betekent vandaag. Die vrijheid past erbij. Anders had ik het misschien wel geforceerd gevonden. Nu roept het juist ruimte op en krijg ik door jouw een verhaal een beeld aangereikt dat gaat over licht en schaduw en wat er dan ontstaat.'

'Ik heb even pauze', vertelt een vermoeide cursist. We raken in gesprek over wat hij ziet in het werk van Marisa. Hij stamelt wat, stelt Marisa geen vraag en vertelt ons dat hij het niet weet en niets met kunst heeft. Wel vindt hij het sympathiek dat zij vandaag voor het raam van hun trainingslokaal aan het werk is. Ik moedig hem aan een vraag te stellen aan Marisa maar hij laat weten dat hij er niets in ziet en ook geen vraag weet.

Dan stel ik hem een vraag: 'Zou dit schilderij jou iets kunnen vertellen in relatie tot de training waar je in deelneemt?'. Hij zegt dat hij de link tussen kunst en zijn training niet ziet. Maar vervolgens vertelt hij dat het wel goed voor hem zou zijn om zoiets als schilderen - wat volledig buiten zijn comfortzone ligt - te moeten oppakken in deze training. 'Want, vervolgt hij, dan ontdek je wat je nodig hebt om stappen te maken. Nu zit ik soms vast'. Ik vertel hem dat er meer werk van Marisa binnen in het gebouw hangt. En dat er kaarten bij horen waar vragen achterop staan. Een zo'n vraag is: Als dit werk antwoord is op je vraag, welk antwoord krijg je dan?  Hij denkt diep na. We lachen hardop. Heeft hij door ons gesprekje over/bij het kunstwerk het antwoord gevonden op een vraag die hij kort daarvoor nog niet wist te stellen? 

Veranderend van perspectief
aanschouw ik vandaag jouw werk
oorverdovend.