Anke Tijtsma

Mijn interesse-gebied als antropoloog is de communicatie en interactie in gesprekken tussen professionals. In het 'doen' onderzoek ik wat er is, wat we bespreken en hoe we dat met elkaar doen. Soms gaat dat handig, soms onhandig en imperfect. Ik ben gefascineerd door de ongeschreven organisatie-regels (het systeem) en hun invloed op de gesprekscultuur.

In 2016/17 volgde ik de eenjarige HKU Master Crossover Creativity. Sindsdien houd ik me bezig met de vraag hoe ik als antropoloog het muzische kan omarmen in mijn werkzaamheden bij diverse organisaties. ik focus daarbij op de gesprekken die ik voer met allerlei professionals. Het muzische intrigeert me omdat ik meen dat we met hulp daarvan ons volledige potentieel kunnen tonen en benutten op de werkvloer. Daarmee gaan we met hulp van onze verbeeldingskracht op onderzoek en kunnen we het 'nieuwe' ontdekken. Ik 'zet' mensen daar graag toe 'aan' en ik vind ook dat professionals 'aan zet' zijn. Alleen naar de ander of het systeem wijzen is geen optie.

Gefascineerd door de gesprekscultuur in organisaties, onderzoek ik hoe we als professionals met elkaar praten. Wat kan en mag er in gesprekken 'gebeuren'?  Moet het 'perfect' gaan of mogen we ook 'morsig' en onhandig communiceren? Juist in het onaffe en in imperfecte uitingen zit vaak waardevolle kennis en mogelijkheid tot groei en ontwikkeling. Daar zit het potentieel om te vernieuwen. De systeemwereld (van regels/procedures en ongeschreven afspraken die we notabene zelf bedachten) zorgt er in veel organisaties voor dat er veel ongezegd blijft. Met als gevolg dat er in veel gesprekken helemaal niets samen wordt onderzocht** en dat er ook te vaak niks nieuws kan ontstaan. Dat vind ik zonde want als mens hebben we juist behoefte aan zingeving en iets toevoegen*. We worden als mens heel blij van een nieuw idee of een frisse gedachte delen. 

Gesprek als theater

Ik benader de uitwisseling en interactie tussen mensen graag met behulp van de metafoor van het ‘Gesprek als Theater’. Zo zie ik een gesprek graag als voorstelling. Als een korte opvoering tussen twee of meer professionals. Zoals de Britse filosoof MacIntyre aangeeft, kan iedere conversatie gezien worden als ‘a dramatic piece’ met een begin, een midden en een einde. Eigenlijk geven we aan ieder gesprek ter plekke vorm en maken we het ook meteen publiek. Afwisselend zijn we speler en toeschouwer. Ik geef ontmoetingen met professionals 'vorm' met behulp van deze metafoor. Daarmee spreek ik de verbeeldingskracht aan. Samen maken we - ter plekke - het gesprek. 

Vragen die mij bezighouden: Hoe werkt het (organisatie-)systeem op mensen in en wat 'doen' regels/afspraken met ons (als mens/als professional)? Als professionals vinden we altijd van alles van hoe de dingen gaan in onze organisaties, maar wat doen wij daarin zelf? En wat doen/maken/zeggen wij niet?

Mijn eigen makerschap onderzoek ik door het muzische te integreren in de gesprekken die ik als antropoloog voer met andere professionals. Alsof ik steeds in het theater zit en met anderen een voorstelling maak waarin we ons makerschap en verbeeldingskracht 'aanzetten'. Dat doe ik bijvoorbeeld door te werken met interventies met kunstobjecten, foto's, gedichten of andere kunstzinnige uitingen.

De vraag die ik voor mezelf heb is: 

Hoe kan ik door het aanwakkeren van het muzische in gesprekken bijdragen aan de vernieuwingskracht in organisaties (en daarmee bijdragen aan sociale innovatie)?

 

* filosoof Hannah Arendt spreekt in dit verband over iets nieuws of opnieuw 'beginnen' door middel van de term nataliteit. Een begrip dat raakt aan 'geboren worden'. Zij stelt dat we als mens graag bijdragen aan iets nieuws laten ontstaan. Daar kan ik me helemaal in vinden en daar wil ik professionals via mijn werk toe uitnodigen en 'aanzetten'. Samen stappen we daarmee in het 'handelen' wat Arendt in haar werk onderscheidt van 'arbeiden' en 'werken' **.

** meer hierover lezen? Klik dan op een artikeltje dat ik daarover schreef: https://www.linkedin.com/pulse/beweging-met-kunst-en-filosoof-hannah-arendt-anke-tijtsma/

 

Contact
naam:Anke Tijtsma
anke@buroaanzet.nl